Trendy w energetyce przemysłowej na 2025 rok

Globalne zjawiska, takie jak dążenie do neutralności węglowej w Europie, rosnąca rola Azji w produkcji i innowacjach technologicznych, czy też napięcia handlowe między wielkimi gospodarkami, będą miały kluczowy wpływ na tempo i kierunki tych zmian. Trwające, w różnych częściach świata, konflikty wojenne, takie jak wojna w Ukrainie, rywalizacje w rejonie Bliskiego Wschodu czy napięcia na Pacyfiku, stawiają sektor energetyczny w obliczu nowych wyzwań. Działania zbrojne prowadzą do destabilizacji rynków surowców energetycznych, zakłóceń w łańcuchach dostaw oraz rosnącego ryzyka geopolitycznego, co może wpłynąć na ceny energii oraz decyzje inwestycyjne w branży. Z kolei transformacja energetyczna w krajach rozwijających się, wsparta przez międzynarodowe inwestycje i regulacje, może przyczynić się do szybszego wdrożenia nowych technologii.

Czy firmy, które zdecydują się na inwestycje w te technologie, będą mogły zwiększyć efektywność energetyczną i zyskać przewagę konkurencyjną na rynku? W obliczu niestabilności geopolitycznej, związanej z trwającymi konfliktami, przedsiębiorstwa będą musiały brać pod uwagę ryzyko związane z zakłóceniami w dostawach surowców energetycznych oraz zmianami w globalnych regulacjach energetycznych. Presja na mądrą dekarbonizację i konieczność dywersyfikacji źródeł energii sprawiają, że inwestycje w nowe technologie, takie jak zaawansowane odzyski ciepła, współpraca instalacji procesowych z odnawialnymi źródłami energii czy przemysłowe wykorzystanie wodoru, mogą okazać się istotne dla utrzymania konkurencyjności na rynku. Jakie będą najważniejsze trendy w energetyce przemysłowej w 2025 roku? Odpowiedzi na to pytanie będą zależne od zdolności do reagowania na dynamiczne zmiany geopolityczne, w tym na eskalację konfliktów wojennych oraz adaptacji do nowych regulacji, które będą kształtować rynki energii na całym świecie.

Wykorzystanie energii odnawialnej

W 2025 roku coraz więcej przedsiębiorstw przemysłowych będzie inwestować w odnawialne źródła energii (OZE) na potrzeby własne, aby zmniejszyć koszty energii, zminimalizować ślad węglowy i spełniać wymogi regulacyjne. Często konieczne będzie wykorzystanie magazynów energii. Ponieważ popyt na energię z OZE rośnie, przemysł będzie musiał w pełni dostosować swoje procesy produkcyjne do nowych realiów. Instalacje fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe oraz technologie biomasowe i biogazowe staną się kluczowymi elementami miksu energetycznego w przemyśle, pozwalającymi na zmniejszenie kosztów operacyjnych. Warto zauważyć, że autokonsumpcja wyprodukowanej energii istotnie poprawia parametry okresu zwrotu inwestycji dla technologii odnawialnych, a także ogranicza ryzyka wyłączeń instalacji pracujących tylko na sieć, więc promocja tego typu rozwiązań dla przemysłu opłaca się wszystkim zainteresowanym.

Oczywiście firmy przemysłowe mają kilka możliwości dostępu do zielonej energii. Jednym z najprostszych rozwiązań jest zakup energii odnawialnej od zewnętrznych dostawców, który może być realizowany poprzez długoterminowe umowy z gwarancją pochodzenia, potwierdzającą, że energia pochodzi ze źródeł odnawialnych. Takie rozwiązanie nie wiąże się z żadnymi inwestycjami początkowymi, umożliwiając szybkie przejście na zieloną energię. 
Coraz bardziej popularne stają się także umowy cPPA, które pozwalają firmom na bezpośredni zakup energii odnawialnej od jej producentów. Dzięki takim kontraktom przedsiębiorstwa mogą zapewnić sobie długoterminową stabilność cenową, co staje się szczególnie korzystne w kontekście zmieniającego się rynku energetycznego. Alternatywnie, jak wspomnieliśmy na wstępie, firmy mogą zainwestować we własne źródła energii odnawialnej, takie jak instalacje fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe czy systemy kogeneracyjne na biogaz, które generują zarówno energię elektryczną, jak i cieplną.

Posiadanie własnych źródeł energii wraz z magazynami energii nie tylko zwiększa niezależność energetyczną firmy, ale także pozwala na lepszą kontrolę nad kosztami i zmniejszenie zależności od państwowych sieci energetycznych, które w przypadku kryzysów geopolitycznych mogą nie być w stanie sprostać zapotrzebowaniu na energię. Tego typu inwestycje wymagają jednak szczegółowej analizy warunków technicznych i środowiskowych, jak również oszacowania okresu zwrotu z takiego projektu. W obliczu rosnącego nacisku na dekarbonizację i niezależność energetyczną, takie inwestycje mogą stanowić przewagę konkurencyjną, umożliwiającą firmom utrzymanie stabilności operacyjnej, nawet w trakcie globalnych kryzysów energetycznych.

Inwestycje w technologie magazynowania energii jako element strategicznej niezależności

Odnawialne źródła energii, choć stanowią kluczowy element zrównoważonego miksu energetycznego, są uzależnione od warunków atmosferycznych, co powoduje fluktuacje w dostępności mocy w sieci. Z tego powodu, zarówno w przypadku nadmiaru jak i niedoboru mocy w sieci wykorzystanie źródeł odnawialnych staje się w naszym systemie energetycznym problematyczne. Z pomocą przychodzi technologia magazynowania energii, która staje się coraz bardziej istotna, umożliwiając przechowywanie nadwyżek energii w okresach jej nadprodukcji (np. podczas słonecznych czy wietrznych dni) i uwalnianie jej, gdy zapotrzebowanie przekracza aktualną produkcję, a potrzeba zapewnienia stabilności pracy systemu. Technologie wykorzystywane w magazynach energii obejmują rozwiązania mechaniczne, chemiczne i termiczne, a ich dobór zależy od specyficznych potrzeb przedsiębiorstwa.

Korzyści płynące z inwestycji w własne magazyny energii wykraczają poza zapewnienie stabilności dostaw. W obliczu zmieniającego się rynku energetycznego, niestabilności cen surowców oraz globalnych napięć geopolitycznych, posiadanie własnych magazynów energii jest istotnym krokiem w kierunku niezależności energetycznej. Dzięki nim firmy mogą zredukować swoją zależność od tradycyjnych źródeł energii i dużych dostawców, minimalizując ryzyko związane z przerwami w dostawach. Magazynowanie energii staje się więc nie tylko rozwiązaniem zapewniającym ciągłość produkcji, ale również strategicznym narzędziem, które umożliwia optymalizację kosztów, poprawę efektywności energetycznej i zwiększenie odporności na zmiany rynkowe i geopolityczne.

Rozwój technologii wodorowych

W 2025 roku wodór będzie odgrywał ważną rolę w procesie dekarbonizacji przemysłu. Jako alternatywne źródło energii, wodór może być wykorzystywany w wielu sektorach, w tym w transporcie, produkcji czy wytwarzaniu energii. Technologia elektrolizy z zastosowaniem OZE umożliwia produkcję zielonego wodoru, który może być używany w procesach przemysłowych, zastępując paliwa kopalne i będąc równocześnie neutralnym dla środowiska.

Wodór można również wykorzystać w transporcie ciężkim i logistyce - jest to jedno z najbardziej obiecujących rozwiązań w dążeniu do zerowej emisji w tych obszarach, chociaż zdania na ten temat są podzielone. Niestety rozwój branży wodorowej obarczony jest dużym ryzykiem inwestycyjnym a coraz częściej kwestionowana jest zasadność dotowania tych inwestycji wobec póki co niewielkiego wpływu na gospodarkę a także dostępności innych technologii przejściowych, umożliwiających zdecydowanie szybciej i mniej ryzykownie dostarczać niezbędnej energii.

Wykorzystanie technologii atomowych i SMR (Small Modular Reactors)

W 2025 roku technologia atomowa, a zwłaszcza małe reaktory modułowe (SMR), będzie odmieniana przez wszystkie przypadki jako potencjalny element miksu energetycznego dla firm i samorządów.

SMR to nowoczesne reaktory jądrowe, które dzięki swojej kompaktowej konstrukcji i elastyczności w zakresie instalacji, mogą być wykorzystywane do zasilania dużych zakładów przemysłowych, a także małych i średnich miejscowości. SMR oferują wysoką wydajność energetyczną oraz bardzo niskie emisje, co czyni je atrakcyjnym rozwiązaniem w kontekście dekarbonizacji przemysłu.

Technologie SMR stwarzają możliwości bezpiecznego i stabilnego dostępu do energii, która zupełnie nie jest podatna na zmiany warunków atmosferycznych, co stanowi istotną zaletę w porównaniu do odnawialnych źródeł energii, takich jak wiatr czy słońce. Dodatkowo, z racji swojej skalowalności, SMR mogą być dostosowane do potrzeb konkretnych przedsiębiorstw, zapewniając optymalizację zużycia energii i obniżenie kosztów operacyjnych. Na ten moment wdrożenie tej technologii wiąże się z dużymi inwestycjami i wymaga pokonania dużych barier regulacyjnych, ale w nadchodzących latach SMR mogą stać się kluczowym elementem zrównoważonego rozwoju i stabilności energetycznej dla przemysłu.

,,Małe reaktory modułowe (SMR) to przełomowa technologia, która stanie się ważnym krokiem w rozwoju energetyki. Ich elastyczność i skalowalność umożliwiają dostosowanie do specyficznych potrzeb przedsiębiorstw, a montaż z prefabrykatów i niewielki rozmiar bloków jądrowych ułatwia realizację takiego projektu. Ponadto SMR, dzięki niezależności od warunków atmosferycznych, stanowią atrakcyjną alternatywę dla odnawialnych źródeł energii, oferując stabilne dostawy energii o niskim śladzie węglowym. W perspektywie długoterminowej SMR mogą stać się fundamentem zrównoważonego rozwoju energetycznego.

DB Energy współpracuje z amerykańską spółką Last Energy, oferującą modułowe reaktory o mocy 20 MWe. W lipcu 2022 roku podpisaliśmy list intencyjny między Legnicką Specjalną Strefą Ekonomiczną, Last Energy i DB Energy, na mocy którego ma zostać zbudowanych dziesięć małych elektrowni jądrowych na terenie Legnickiej Strefy Ekonomicznej. To duży krok w stronę rozwoju modułowej energetyki jądrowej. Pierwsze małe reaktory w Polsce mają zostać uruchomione już 2030 roku.” - mówi dr inż. Piotr Danielski, Członek Zarządu w DB Energy.

Zastosowanie sztucznej inteligencji w zarządzaniu energią

Sztuczna inteligencja (AI) ma ogromny potencjał w transformacji sektora energetycznego. W 2025 roku przedsiębiorstwa przemysłowe będą coraz częściej wykorzystywać sztuczną inteligencję do monitorowania zużycia energii, prognozowania popytu oraz optymalizacji procesów produkcyjnych. 
AI pozwoli na lepsze zarządzanie zasobami energetycznymi poprzez inteligentne systemy zarządzania energią, które w czasie rzeczywistym dostosują przepływ energii w odpowiednim kierunku, minimalizując straty. Dzięki tym rozwiązaniom przedsiębiorstwa będą mogły zmniejszyć koszty operacyjne, poprawić efektywność energetyczną i zminimalizować emisję CO₂.

Inteligentne sieci energetyczne – przyszłość dystrybucji energii

Rozwój inteligentnych sieci energetycznych (smart grids) to jeden z najważniejszych trendów w 2025 roku. Dzięki zastosowaniu technologii cyfrowych oraz zaawansowanych systemów komunikacji, inteligentne sieci będą w stanie skutecznie zarządzać przepływem energii, umożliwiając integrację odnawialnych źródeł energii oraz magazynów z tradycyjnymi źródłami.

Smart grids pozwalają na automatyczne dostosowanie produkcji energii do zapotrzebowania, co zmniejsza straty energii i poprawia efektywność całego systemu. Dodatkowo, inteligentne sieci umożliwiają lepszą detekcję awarii, zwiększając niezawodność systemów i maszyn. Mogą być wdrażane na przykład w dużych zakładach produkcyjnych, gdzie efektywne zarządzanie energią przynosi szybko olbrzymie oszczędności. Dzięki możliwości monitorowania zużycia energii w czasie rzeczywistym, przedsiębiorstwa mogą reagować na zapotrzebowanie, zmniejszając zużycie w godzinach szczytu lub wykorzystywać energię pochodzącą z odnawialnych źródeł, korzystając z dostępnych schematów rynku mocy.

Dekarbonizacja przemysłu i nowe regulacje

Dalsza dekarbonizacja przemysłu stanie się kluczowym, choć zapewne często dyskutowanym, celem na rok 2025, gdyż zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych jest ciągle jednym z najważniejszych wyzwań firm w Polsce i Europie. Przemysł będzie musiał dostosować się do coraz bardziej restrykcyjnych regulacji środowiskowych, które wymuszają na firmach zmniejszenie emisji CO₂. Europejski Zielony Ład, Fit for 55, czy System Handlu Emisjami EU ETS to tylko kilka z nich.

W tym kontekście inwestycje w zielone technologie, takie jak odnawialne źródła energii, magazynowanie energii, technologie wodorowe oraz efektywność energetyczną, będą miały kluczowe znaczenie. Firmy, które będą inwestować w dekarbonizację, będą mogły nie tylko dostosować się do regulacji, ale także zyskać przewagę konkurencyjną na rynku. Co warto podkreślić – korzystanie z technologii przejściowych i mniej ortodoksyjne podejście do tematu dekarbonizacji wzorem gigantów takich jak USA i Chiny powinno przynieść najwięcej korzyści przedsiębiorstwom przemysłowym walczącym o utrzymanie konkurencyjności na tym trudnym rynku.

Zrównoważony rozwój i odpowiedzialność społeczna

Zrównoważony rozwój oraz raportowanie pozafinansowe staną się jednym z fundamentów strategii biznesowych firm przemysłowych w 2025 roku. Przedsiębiorstwa będą musiały uwzględniać nie tylko aspekty ekonomiczne, ale także społeczne i środowiskowe. Rosnąca odpowiedzialność społeczna firm sprawi, że tematy związane z efektywnością energetyczną, redukcją emisji oraz ochroną środowiska będą stanowiły istotny element ich strategii.

Swoje zaangażowanie firmy mogą wykazać publikując raporty ESG. To cenna informacja dla inwestorów, klientów czy kontrahentów na temat działań, jakie podejmuje firma na rzecz odpowiedzialnego i zrównoważonego rozwoju. Raportowanie niefinansowe zgodne z dyrektywami NFRD oraz CSRD to nie tylko aspekt środowiskowy, ale też kwestie społeczne i ład korporacyjny. W 2025 roku warto o to zadbać, aby pokazać swojemu otoczeniu biznesowemu, że firma nie tylko działa zgodnie z wymogami prawa, ale jest odpowiedzialna wobec środowiska, społeczeństwa i interesariuszy. Co warto podkreślić, nadchodzący rok dla wielu firm będzie przełomowym w zakresie sprawdzania faktycznej realizacji celów nakreślonych w dokumentach raportowych, co w niektórych przypadkach, szczególnie firm giełdowych może być bardzo ważnym wydarzeniem. Firmy chcąc wykazać swoje zaangażowanie będą musiały zrewidować rzeczywiste projekty związane z ograniczaniem emisji i za pewne skorygować przyjęte plany umożliwiając ich realną realizację.

Podsumowanie

Rok 2025 będzie kluczowym momentem konfrontacji między hasłami zrównoważonego rozwoju, dekarbonizacji i odpowiedzialności społecznej a wymaganiami dotyczącymi opłacalności, rentowności i realności stawianych celów. Dyskusje te nie tylko zdominują politykę klimatyczną UE, lecz także staną się filarem strategii firm, które będą musiały nie tylko reagować na nowe regulacje, ale także je wyprzedzać. Liderzy rynku będą wdrażać innowacyjne rozwiązania proekologiczne i efektywne technologie przejściowe. Kluczowe trendy, takie jak magazynowanie energii, odnawialne źródła energii czy sztuczna inteligencja, napędzą transformację przemysłową, jednak to odpowiedzialność wobec środowiska stanie się ostatecznym wyznacznikiem sukcesu.

Firmy, które mądrze wdrożą systemy monitorowania efektywności i emisyjności produkcji, nie tylko spełnią wymagania sprawozdawcze, ale również wyznaczą standardy zrównoważonego zarządzania. Innowacyjność technologiczna w połączeniu z odpowiedzialnymi praktykami biznesowymi pozwoli im zachować konkurencyjność i rentowność, a jednocześnie aktywnie przyczynić się do budowy bardziej zrównoważonej przyszłości. To połączenie wizji i działania będzie decydować o tym, kto odniesie sukces w zmieniającej się rzeczywistości energetycznej.

Przyszłość biznesu nieodłącznie wiąże się z odpowiedzialnym zarządzaniem energią i emisjami. Przedsiębiorstwa podejmujące już dziś holistyczne działania w obszarze efektywności energetycznej i redukcji emisji, mają zdecydowanie większe szanse na przetrwanie, a nawet zyskanie przewagi.