Przemysł 5.0 - charakterystyka i technologie

W artykule zostaną zaprezentowane główne różnice między Przemysłem 4.0 a 5.0, omówione zostaną technologie będące fundamentem Przemysłu 5.0, a także pokazane zostaną korzyści, jakie nowe podejście może przynieść przedsiębiorstwom przemysłowym.

Podstawowe założenia Przemysłu 5.0 opisano w raporcie „Industry 5.0 – Towards a sustainable, human-centric and resilient European industry”, który powstał po wirtualnych warsztatach przeprowadzonych w 2020 roku. W spotkaniach brali udział przedstawiciele europejskich instytutów badawczych oraz agencji finansujących, a dyskusje skoncentrowały się na potrzebie lepszego uwzględniania priorytetów społecznych i ekologicznych Unii Europejskiej w zakresie innowacji technologicznych, przesuwając nacisk z technologii na podejście systemowe i zintegrowane.

Przemysł 4.0 a Przemysł 5.0

Przemysł 5.0 nie zastępuje Przemysłu 4.0, lecz rozwija jego założenia. Komisja Europejska zauważa, że czwarta rewolucja przemysłowa koncentrowała się głównie na cyfryzacji procesów oraz wykorzystaniu sztucznej inteligencji w celu zwiększenia efektywności, co w rezultacie doprowadziło do pominięcia roli pracowników oraz zrównoważonego zarządzania łańcuchem dostaw. Przemysł 5.0 stawia człowieka w centrum procesu produkcyjnego, gdzie technologia wspiera jego działania. Celem jest harmonijna współpraca ludzi i maszyn, co różni się od Przemysłu 4.0, który skupiał się na współdziałaniu systemów informatycznych i maszyn.

Przemysł 4.0 wprowadził koncepcje takie jak automatyzacja, sztuczna inteligencja, Internet rzeczy (IoT) oraz analiza danych w czasie rzeczywistym. Dzięki tym rozwiązaniom firmy przemysłowe mogły zwiększyć wydajność produkcji, obniżyć koszty i podnieść efektywność. Kluczowym celem była jednak optymalizacja procesów i minimalizacja roli człowieka w produkcji.

Przemysł 5.0 stanowi kolejny etap rozwoju, z bardziej humanistycznym podejściem. Najważniejszym założeniem jest ścisła współpraca ludzi z robotami, a także większy nacisk na personalizację produktów, zrównoważony rozwój oraz etyczne praktyki w procesach produkcyjnych.

Technologie Przemysłu 5.0

Technologie Przemysłu 5.0 umożliwiają harmonijną współpracę człowieka i maszyn, a także tworzą fundament dla bardziej ekologicznych i spersonalizowanych procesów produkcji. To połączenie technologii rozwijanych w ramach Przemysłu 4.0 z naciskiem na dwa dodatkowe filary: zrównoważony rozwój oraz aspekt ludzki. Oto kluczowe technologie związane z Przemysłem 5.0:

• Roboty współpracujące (coboty)

Coboty to roboty zaprojektowane do pracy bezpośrednio z ludźmi, wspierając ich w wykonywaniu precyzyjnych i skomplikowanych zadań. W odróżnieniu od tradycyjnych robotów przemysłowych, coboty są bezpieczne w środowisku pracy człowieka, co zwiększa efektywność i elastyczność procesów produkcyjnych, umożliwiając ich dostosowanie do indywidualnych potrzeb klientów.

• Sztuczna inteligencja (AI) i uczenie maszynowe (ML)

Sztuczna inteligencja odgrywa kluczową rolę w analizie danych i optymalizacji procesów produkcyjnych w Przemyśle 5.0. AI oraz ML pozwalają maszynom na inteligentne podejmowanie decyzji w oparciu o ogromne ilości danych, co umożliwia dynamiczne dostosowywanie produkcji do zmieniających się warunków i wymagań.

• Rozszerzona rzeczywistość (AR) i wirtualna rzeczywistość (VR)

Technologie AR i VR wspierają pracowników, umożliwiając bardziej efektywne szkolenia oraz zdalną obsługę i naprawę maszyn. AR pozwala wizualizować dane produkcyjne w czasie rzeczywistym, co przyspiesza podejmowanie decyzji i skraca czas reakcji na problemy techniczne.

• Internet rzeczy (IoT)

Internet rzeczy (IoT) łączy maszyny i systemy w inteligentne sieci, umożliwiając ich wzajemną komunikację. IoT zapewnia monitorowanie i optymalizację procesów produkcyjnych w czasie rzeczywistym, wspierając również zarządzanie zużyciem energii i promując zrównoważony rozwój.

• Big data i analiza danych w czasie rzeczywistym

Dzięki analizie danych, Przemysł 5.0 pozwala przewidywać awarie, optymalizować produkcję i ograniczać straty. Big data umożliwia firmom lepsze zrozumienie swoich procesów oraz szybsze dostosowanie się do zmieniających się potrzeb rynkowych.

• Zrównoważone technologie

Zrównoważony rozwój jest jednym z filarów Przemysłu 5.0. Coraz większy nacisk kładzie się na technologie, które zmniejszają zużycie energii i emisję CO₂. Przemysł 5.0 promuje energooszczędne rozwiązania, odnawialne źródła energii oraz gospodarkę o obiegu zamkniętym.

Szanse dla firm przemysłowych

Przemysł 5.0 otwiera przed firmami przemysłowymi wiele nowych możliwości. Współpraca człowieka z technologią umożliwia wprowadzenie bardziej innowacyjnych rozwiązań oraz przyspieszenie podejmowania decyzji. Technologie z zakresu Przemysłu 5.0, takie jak zrównoważone systemy energetyczne, mogą przyciągać klientów poszukujących partnerów dbających o środowisko. Firmy, które zdecydują się na to podejście, zyskają nie tylko wizerunkowo, ale również operacyjnie, dzięki oszczędnościom wynikającym z lepszego zarządzania zasobami oraz mniejszego zużycia energii.

Przemysł 5.0 to przyszłość, która łączy zaawansowane technologie z człowiekiem i zrównoważonym podejściem do produkcji. Firmy, które wdrożą te innowacje, mogą liczyć na szereg korzyści – od możliwości personalizacji produktów, przez wyższą efektywność energetyczną, po poprawę wizerunku w oczach klientów i partnerów biznesowych.

Dla firm działających w obszarze efektywności energetycznej oraz inwestycji zeroemisyjnych, Przemysł 5.0 stwarza ogromne szanse na zwiększenie konkurencyjności i dostosowanie się do coraz bardziej wymagających standardów rynkowych. Właściwy dobór technologii oraz odpowiednie zarządzanie wdrożeniem to kluczowe kroki, które pozwolą firmom osiągnąć sukces w tej nowej, piątej erze przemysłu.